Orzeczenia sądów, Poradnik, Prawo rodzinne

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec pełnoletnich dzieci, które kontynuują naukę, zależy od ich zaangażowania w edukację oraz dążenia do samodzielności finansowej. W sytuacjach, gdy dorosłe dziecko, np. 21-letni student, nie przykłada się do nauki, powtarza lata, bierze urlopy dziekańskie i nie podejmuje starań o ukończenie studiów, rodzice mogą mieć podstawy do uchylenia się od obowiązku alimentacyjnego.

Podstawa prawna:

Zgodnie z art. 133 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

*”Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.”*

Orzecznictwo sądowe:

1. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 1998 r., sygn. akt I CKN 499/97: Sąd stwierdził, że słabe wyniki w nauce pełnoletniego dziecka mogą uzasadniać uchylenie obowiązku alimentacyjnego rodziców. Podkreślono, że dziecko powinno wykazywać zaangażowanie w edukację i dążyć do samodzielności.
2. Wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 12 grudnia 2018 r., sygn. akt VI RCa 301/18: Sąd zaznaczył, że tymczasowe aresztowanie pozwanego nie zwalnia go z obowiązku alimentacyjnego. Gdyby nie był osadzony, jego możliwości zarobkowe jako wykwalifikowanego hydraulika pozwalałyby na uiszczanie zasądzonych alimentów.
3. Wyrok Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 27 grudnia 2019 r., sygn. akt III RC 504/19: Sąd podkreślił, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Zaznaczono, że możliwości te nie są tożsame z faktycznie osiąganymi dochodami, ale z potencjalnymi zarobkami przy pełnym wykorzystaniu zdolności.

Praktyczne wskazówki:

• Monitorowanie postępów w nauce: Rodzice mają prawo oczekiwać od pełnoletniego dziecka zaangażowania w edukację i osiągania pozytywnych wyników.
• Dialog z dzieckiem: Warto prowadzić otwartą rozmowę na temat planów edukacyjnych i zawodowych dziecka oraz jego starań w kierunku samodzielności.
• Konsultacja prawna: W przypadku wątpliwości co do zasadności dalszego płacenia alimentów, warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie rodzinnym.

Podsumowując, rodzice nie są zobowiązani do bezterminowego utrzymywania pełnoletnich dzieci, zwłaszcza gdy te nie wykazują należytej staranności w nauce i nie dążą do samodzielności finansowej. W takich przypadkach istnieją podstawy prawne do uchylenia się od obowiązku alimentacyjnego.