Prawo rodzinne

W wyniku orzeczenia rozwodu następuje rozwiązanie małżeństwa, przy czym skutek taki następuje z chwilą uprawomocnienia się wyroku sądu. 

Z tą chwilą:

– byli małżonkowie mogą wstąpić w nowe związki małżeńskie; między małżonkami ustaje ustawowa wspólność majątkowa, co umożliwia wystąpienie któregokolwiek z byłych małżonków z żądaniem podziału majątku wspólnego (chyba że stosunki majątkowe małżonków były ułożone w inny sposób, np. w małżeństwie istniała między nimi rozdzielność majątkowa);

– następuje wyłączenie dziedziczenia ustawowego (byli małżonkowie mogą dziedziczyć po sobie jedynie na podstawie testamentu);

– może powstać szczególny obowiązek alimentacyjny jednego z rozwiedzionych małżonków względem drugiego;

– może istnieć obowiązek alimentacyjny względem dzieci;

– możliwe jest oznaczenie sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania małżonków;

– nastąpi uregulowanie kwestii władzy rodzicielskiej, gdyż sąd musi w wyroku rozwodowym rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków (może przykładowo powierzyć wykonywanie władzy jednemu z rodziców, ograniczając jednocześnie władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka). W wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków obowiązany jest do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka.

Sąd w wyroku rozwodowym rozstrzyga niektóre kwestie z urzędu, niektóre na wniosek jednego z małżonków oraz kwestie rozstrzygane na zgodny wniosek obojga małżonków.

Z urzędu sąd rozstrzyga o:

– winie małżonka za rozkład pożycia. Jeżeli jednak małżonkowie zażądają żeby sąd zaniechał ustalenia winy to sąd może rozwiązać małżeństwo bez orzekania o winie;

– sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej nad wspólnym, małoletnim dzieckiem. Rodzice mogą przedstawić sądowi swoje porozumienie w tej kwestii i sąd uwzględni je jeśli jest zgodne z dobrem dziecka. Należy pamiętać o tym, że regułą jest wychowywanie się rodzeństwa razem, a jego rozdzielenie może być uzasadnione tylko dobrem dziecka. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z małżonków, a władzę drugiego ograniczyć do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka (np. do współdecydowania o sposobie leczenia dziecka w czasie choroby, o wyborze szkoły itd.). Należy przy tym nadmienić, że ten podział obowiązków nie oznacza ograniczenia władzy rodzicielskiej, a jedynie wyznaczeniem uprawnień i obowiązków rodzicielskich. Ponadto, sąd może orzec o zawieszeniu, ograniczeniu lub pozbawieniu władzy rodzicielskiej jednego lub obojga małżonków;

– alimentach dla dziecka. Sąd orzeka o alimentach niezależnie od winy i woli małżonków;

– alimentach dla małżonka. W sytuacji, gdy małżonek, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego;

– sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania. Jest to kwestia niezwykle istotna z punktu widzenia prawidłowego funkcjonowania rodziny (szczególnie w sytuacji kiedy małżonkowie są ze sobą skłóceni), dlatego porozumienie małżonków co do sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania jest jak najbardziej pożądane. Na wniosek jednego z małżonków sąd może orzec o eksmisji małżonka, który uniemożliwia wspólne zamieszkanie; podziale majątku wspólnego. Jest to możliwe, tylko wtedy, gdy nie spowolni to postępowania rozwodowego i zależy od decyzji sądu.

Adwokat specjalizujący się w prawie rodzinnym będzie pomocny przy rozwodzie.