Poradnik

1. Ustal wysokość zaległości

Pierwszym krokiem jest ustalenie dokładnej kwoty zaległości alimentacyjnych. Przygotuj dokumentację potwierdzającą zaległości:

• wyrok sądu zasądzający alimenty,
• dowody wpłat (lub ich brak),
• wezwania do zapłaty wysłane do dłużnika.

2. Wezwanie do dobrowolnej zapłaty

Zanim podejmiesz dalsze kroki, warto wysłać dłużnikowi pisemne wezwanie do zapłaty. Wskaż w nim kwotę zaległości, termin na jej uregulowanie (np. 7 dni) oraz konsekwencje braku zapłaty.

3. Egzekucja komornicza

Jeżeli zobowiązany wciąż nie płaci, możesz skierować sprawę do komornika. Aby to zrobić, złóż do kancelarii komorniczej następujące dokumenty:

• wniosek o wszczęcie egzekucji alimentów,
• oryginał wyroku sądowego lub jego odpis z klauzulą wykonalności,
• informację o majątku i dochodach dłużnika (jeśli je posiadasz).

Komornik podejmie działania egzekucyjne polegające m.in. na:

• zajęciu wynagrodzenia za pracę,
• zajęciu rachunków bankowych,
• zajęciu ruchomości lub nieruchomości dłużnika.

4. Alimenty z Funduszu Alimentacyjnego

Jeśli egzekucja komornicza jest bezskuteczna (komornik nie może wyegzekwować należnych alimentów przez okres co najmniej dwóch miesięcy), możesz skorzystać z Funduszu Alimentacyjnego.

Warunki przyznania świadczenia:

• dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 1209 zł netto miesięcznie (stan na 2023 rok),
• wiek uprawnionego dziecka – do ukończenia 18. roku życia (lub do 25. roku życia, gdy dziecko uczy się w szkole wyższej lub policealnej),
• bezterminowo, jeżeli dziecko posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Wniosek złóż w ośrodku pomocy społecznej właściwym ze względu na miejsce zamieszkania.

5. Sankcje prawne wobec dłużnika alimentacyjnego

Jeżeli zobowiązany uporczywie uchyla się od obowiązku alimentacyjnego, możesz podjąć kroki zmierzające do pociągnięcia go do odpowiedzialności karnej.

Zgodnie z art. 209 Kodeksu karnego:

• kto uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego przez co najmniej 3 miesiące, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 1 roku,
• jeśli uchylanie się powoduje narażenie osoby uprawnionej na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, sprawca podlega karze pozbawienia wolności do lat 2.

Aby wszcząć postępowanie karne, złóż zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa do najbliższej jednostki Policji lub Prokuratury. W zawiadomieniu wskaż:

• dane dłużnika (imię, nazwisko, adres),
• okres zalegania z alimentami,
• wysokość zaległości,
• opis okoliczności wskazujących na celowe uchylanie się od płacenia,
• załączniki (wyrok sądu, dokumenty komornicze, wezwania do zapłaty itp.).

6. Dłużnik w rejestrze BIG

Możesz także zgłosić dłużnika alimentacyjnego do Biura Informacji Gospodarczej (np. BIG InfoMonitor, KRD). Taki wpis utrudnia dłużnikowi zaciąganie kredytów, zakup na raty, korzystanie z usług telekomunikacyjnych i innych.

Warunki wpisu:

• zobowiązanie wynosi co najmniej 200 zł,
• zaległość trwa co najmniej 30 dni,
• wysłane zostało wcześniej wezwanie do zapłaty z ostrzeżeniem o wpisie.

7. Podsumowanie – kroki działania

W razie niepłacenia alimentów, kolejność działań jest następująca:

1. Wezwanie do zapłaty.
2. Egzekucja komornicza.
3. Wniosek do Funduszu Alimentacyjnego.
4. Zawiadomienie organów ścigania (Policja, Prokuratura).
5. Wpis do rejestru dłużników BIG.

Niepłacenie alimentów to poważne naruszenie prawa i wiąże się z szeregiem konsekwencji dla dłużnika. Warto zatem działać szybko i stanowczo, korzystając z przysługujących instrumentów prawnych.